Denis diderot biografie
Vertaald proza
BOEKEN NR. 8, OKTOBER
Denis Diderot: De droom van d'Alembert en andere wijsgerige geschriften
door Jan Baes
'Ik heb een dialoog tussen d'Alembert en mij geschreven. Het is een geanimeerd en ook een helder gesprek, al is het onderwerp dor en duister. De dialoog wordt door een tweede gevolgd, die veel langer is en dient als toelichting op de eerste. Deze is getiteld De droom van d'Alembert. De personages zijn d'Alembert; zijn vriendin Mlle de Lespinasse en dokter Borden. Had ik de rijkdom van het onderwerp willen opofferen aan een verhevener toon, dan waren Democritus, Hippocrates en Leucippus opgetreden, maar dan had ik terwille van de authenticiteit binnen de grenzen van de antieke filosofie moeten blijven en die prijs was me te hoog. Het stuk is uiterst bizar en tegelijkertijd diep filosofisch. Het was niet onverstandig mijn ideeën te laten uitspreken door een man die droomt. Vaak is het beter wijsheid te verpakken in dwaasheid.'
Aldus Denis Diderot () in een brief van 31 augustus aan zijn geliefde Sophie Volland. Op 11 september komt hij erop terug: 'Achteraf heb ik nog vijf, zes pagina's toegevoegd die mijn aanbedene de haren ten berge zouden doen rijzen. Ze krijgt die dan ook niet te lezen, maar wat u zal verbazen is dat er geen woord over
De naam van de Franse filosoof Denis Diderot () is onlosmakelijk verbonden met de befaamde Encyclopédie, ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers. Jarenlang schreef en redigeerde hij tientallen artikelen over de meest uiteenlopende onderwerpen voor het werk. Tussendoor produceerde hij heel wat andere teksten. Zijn denkbeelden kwamen kritisch en schokkend over bij zijn tijdgenoten. De Franse overheid plaatste Diderot van juli tot november zelfs in de gevangenis. Hij besloot het voorzichtiger aan te doen en bestemde zijn meer kritisch werk (waarschijnlijk bewust) voor het nageslacht.
Jaren later doken originele manuscripten hier en daar op. Pas in kon bijvoorbeeld worden opgemaakt dat Diderot de hand had in een van de meest ophefmakende werken (gecensureerd en in het openbaar verbrand) uit de Franse Verlichting, de zogenaamde Histoire des Deux Indes van abbé Raynal. Diderot was met zijn werkkracht en zijn ideeën een van de grondleggers van het denken in de moderne tijd. En dat is zowat het uitgangspunt van de begin verschenen interessante, overzichtelijke en vlot leesbare biografie van de hand van Andrew S. Curran (Wesleyan University, Connectitut, VS). Het boek heeft niet de ambitie veel vernieuwende inzichten op te leveren. Curran heeft zijn werk we
Dat beeld van de Filosoof – zoals hij zichzelf graag noemde &#; als grote prater zien we ook in zijn werk terug. Veel van zijn boeken hebben de vorm van een dialoog, andere zijn in een losse briefvorm geschreven, en ook in zijn overige werk springt hij voortdurend van de hak op de tak. ‘De grote waarde, de grote originaliteit van Diderot is dat hij in het ernstige, ordelijke boekenproza de onstuimigheid, de springerigheid, de ietwat dolle wanorde, het rumoer en het koortsachtige leven van de conversatie heeft geïntroduceerd’, schrijven de gebroeders Goncourt een eeuw later, in een tijd die Diderot niet bijster welgezind was: de lichtheid en zwierigheid van de Franse achttiende eeuw hadden inmiddels plaatsgemaakt voor ernst en wetenschappelijke gestrengheid.
Ook uit de manier waarop Diderot met zijn ongepubliceerde manuscripten omging, blijkt dat hij niet het ongeleide projectiel was waar de negentiende eeuw hem voor aanzag. Niet alleen bewaarde hij zijn belangrijkste en meest experimentele teksten zorgvuldig in zijn bureaula, omdat de publicatie hem in grote problemen zou kunnen brengen en omdat hij besefte dat ze bij het nageslacht in betere handen zouden zijn, hij bleef die ongepubliceerde meesterwerken ook voortdurend bijschaven. Het feit dat hij geen coherent filosofis
De Encyclopédie, een delig werk dat tussen en verscheen, wordt algemeen beschouwd als het belangrijkste werk uit de tijd van de Franse Verlichting. De serie, die ook wel de &#;oorlogsmachine van de philosophes&#; genoemd werd, stond onder redactie van de Verlichtingsfilosofen Denis Diderot () en Jean le Rond d&#;Alembert ().
Doel en inhoud van de Encyclopédie
Het doel van zijn Encyclopédie omschreef Denis Diderot als volgt:
- de kennis bijeen te brengen die verspreid is over de wereld;
- er het algemene
Denis Diderot ()
Geschiedenis: Hoe zag onze wereld er vroeger uit en wat gebeurde er toen?Franse schrijver en filosoof
Louis-Michel van Loo: Denis DiderotDe Franse schrijver en filosoof Denis Diderot was een richtingbepalende figuur van de Franse verlichting en was met Jean le Rond d'Alembert de uitgever van een monumentale uit 28 delen bestaande 'Encyclopédie'.Opleiding
Denis Diderot werd op 5 oktober geboren in Langres, Haute-Marne. Diderot was de zoon van een smid en instrumentmaker. Hij bezocht het jezuïetencollege in Langres. Rond ging hij naar Parijs om daar zijn studie voort te zetten. Hij bezocht het Collège d'Harcourt en daarna studeerde hij theologie en filosofie aan de Sorbonne, de Universiteit van Parijs in het Quartier Latin.Gevangenschap
Denis Diderot sloot vriendschap met Jean-Jacques Rousseau. Een eerste ontmoeting van Rousseau en Diderot vond plaats in Diderot werd na de publicatie van 'Lettre sur les aveugles à l'usage de ceux qui voient' (De brief over de blinden ten nutte van de zienden) in als gevaar voor de samenleving gezien. In deze verhandeling legde Diderot een verband tussen de rede en de kennis die wordt verkregen door gewaarwording. De filosofische verhandeling van Diderot werd vooral gezien als een