Biografie renate rubinstein hans goedkoop
De visie op Renate Rubinsteins verhouding tot het feminisme is jarenlang geleid door de verontwaardiging die haar Hedendaags feminisme () – een bundeling van haar kritiek op de vrouwenbeweging van toen – onder feministen van toen wekte. Die was zo heftig, dat Rubinstein tot op heden in de geschiedschrijving van de tweede feministische golf geheel ontbreekt.
Maar daar is verandering in aan het komen. In de recente documentaire van David de Jongh, Tamar. De waarheden van Renate Rubinstein () konden we niet alleen zien hoe Rubinstein al in , dus ruim vóór Joke Kool-Smits ‘Het onbehagen bij de vrouw’ () dat algemeen wordt gezien als het startschot van de tweede feministische golf, glashelder haar ‘onbehagen bij de vrouw’ verwoordde. Ook konden we horen dat zij voor feministe Hedy d’Ancona ‘een rolmodel’ was, ‘iemand op wie je zou willen lijken’. En nog recenter koos feministe Jolande Withuis een citaat uit Rubinsteins Hedendaags feminisme als motto voor haar bundel Vrouw en vrijheid ().
We kunnen dan ook alleen maar reikhalzend uitzien naar de biografie die Hans Goedkoop weer met vernieuwde kracht ter hand genomen heeft. Zeker ook omdat die een genealogie van Rubinsteins feminisme én
Vaderskind. De oorlog van Renate Rubinstein
‘Het was niet alleen dat ze haar vader nooit meer terug zou krijgen en dat hij haar nooit meer zou beschermen, lassie, lassie. Het was niet alleen de dood, wat dat ook zijn mocht. Het waren de levenden. Hoe kon ze met hen verder? Hoe kon ze zich weren tegen hun bedrog? Ze moest de moed verzamelen om nu voor altijd op haar eigen oordeel af te gaan, meer nog dan ze de laatste jaren toch al deed. Ze moest haar eigen argumenten vinden en daarbij vertrouwen op haar waakzaamheid en intuïtie.’
Zo besluit Hans Goedkoop Vaderskind: de oorlog van Renate Rubinstein, dat gelezen kan worden als de definitieve aanloop naar de biografie van Nederlands eerste columniste waar Goedkoop al bijna dertig jaar aan werkt. De Renate Rubinstein, namens wie Hans Goedkoop op basis van in de jaren zeventig columns geschreven bovenstaande conclusies trekt, is dan vijftien. Haar kindertijd zit er op: de Tweede Wereldoorlog is afgelopen en haar vader is, geheel tegen alle verwachtingen, beloften en conventies in, niet teruggekomen.
De geschiedenis als bindmiddel
Meer dan een gemiddelde biograaf zag Renate Rubinstein het belang van de kindertijd als vormende periode in iemands leven, waarbij ze heel expliciet ook de tien jaar die voorafgaan aan een geboorte
Nieuws: In plaats van biografie beschrijft Hans Goedkoop 1 avond uit het leven van Renate Rubinstein
Ik heb net het boek \Mijn beter ik\ gelezen van Renate Rubinstein. Na haar dood gepubliceerd in Ze dacht aan de vrouw van Carmiggelt, bewust niet voor het recht van hun kinderen die haar het recht zouden ontzeggen om een taboe van zwijgen over de cultuur over buiten heuwelijkse liefde te doorbreken.
Het essay van Hans Goedkoop is superbe. Iedere \recensies\ over het boek bestudeerd, de brieven, ansichtkaarten, haar dagboek, haar boeken en columns. De speurtocht van Goedkoop is zo diepgaand, hij schets haar wezen in tot zijn uiterste vermogen. Haar achtergrond, haar verlangens, haar beschaafdheid en onverzettelijk vermogen om de ongemakkelijke waarheid te zeggen. Tot aan het einde van haar leven. In zo\n kort essay.
Ik ben vier jaar terug in Nederland en heb veel in te halen na 40 jaar in Noord Amerika. Herkende Goedkoop van Andere Tijden op het station in Leeuwarden, een onnozel dank voor een ongelofelijke crash-course in harde inzichten van de Nederlandse geschiedenis, en nu dit, op zoek naar de avond van Renate, geen boekwinkel meer in Harlingen en Franeker. En leesgenot tegemoet.
mannen, die naar Rubinsteins eigen zeggen allen iets van haar vader moesten terugbrengen, inspireerden haar en brachten haar ook uit het lood: zij wilde het onmogelijke, wilde een peilloos gemis opheffen. Balans kwam pas in haar leven met het ontstaan van Tamar als zorgzaam alter ego, in het dagboek: Goedkoop ziet de samenwerking tussen Renate en Tamar als ‘een soort brug, een bouwwerk van wanhopige vitaliteit over een vernietigde kindertijd’. Renate levert het materiaal, Tamar beziet dat met afstand en ironie, en geeft er vorm aan in taal. Pas toen zij begin veertig was raakte Rubinstein werkelijk vergroeid met haar rol - zij schreef toen al tien jaar lang haar Tamar-columns in Vrij Nederland - en misschien is dat wel het eigenlijke begin, zegt Goedkoop.
Rubinstein is natuurlijk niet de enige gebiografeerde die een lange aanloop nodig had, en die een lange periode diffuus en weinig productief was. Er zijn veel biografen die de chronologie aflopen en dat oneindige beginnen ‘als een blindedarm’ voor lief nemen, maar Goedkoop wil zich daar niet bij aansluiten. Hij zoekt naarstig naar een vorm om het verhaal op zijn best te vertellen, om te doen wat Rubinstein pas zo laat lukte - een verhaal van haar leven maken. Hij heeft daarbij nog een tweede moeilij
Hans Goedkoop: horen, zien en zwijgen
Door Reinjan Mulder
UPDATE Je kunt niet zeggen dat Hans Goedkoop zich niet aan zijn beloftes houdt. Toen hij twintig jaar geleden een contract sloot voor het schrijven van een biografie van Renate Rubinstein, wilde hij daarin geen inlevertermijn opnemen. Geluk, de biografie van Herman Heijermans waarop hij in promoveerde, had hem zoveel stress bezorgd, zo vertelde Goedkoop me, dat hij dacht: dit nooit meer. Hij wilde nu de tijd nemen voor een volgend boek.
Maar hoe onverstandig dat kan zijn, werken zonder deadline, kan iedereen inmiddels zien. Niet alleen is de biografie van de in overleden Renate Rubinstein er een kwart eeuw na haar dood nog altijd niet, de kans is ook groot dat die er nooit meer komt. Toen ik Hans Goedkoop voor het laatst over het boek sprak, in op de burelen van Meulenhoff, was hij nog vol goede moed om zijn project af te maken, hij was net weer helemaal opnieuw begonnen, zei hij, maar de laatste tijd laat hij ook zelf alom weten dat hij twijfelt of het nog iets wordt.
Dat mag een klein schandaal worden genoemd. Niet alleen zijn er inmiddels al heel wat euros in het project gevloeid, de schattingen lopen uiteen van één tot twee ton, ook de schrijfster om wie het gaat, raakt meer en meer uit zicht.