Andrea berg nieuws
Alexander von Humboldt, milieuactivist avant la lettre
“Alles heeft invloed op elkaar.” Op de top van de Chimborazo, wat toentertijd de hoogste berg van de wereld werd geacht, had Alexander von Humboldt op 23 juni zijn aha-erlebnis. Hij overzag het landschap en kwam tot het inzicht dat de natuur één groot organisme is, een “web van leven”. Menselijk ingrijpen in dat organisme bleef niet zonder consequenties. Humboldt is de oervader van het milieubewustzijn. En nog veel meer.
De Britse historica Andrea Wulf schreef met De uitvinder van de natuur een schitterende biografie van Alexander von Humboldt (). Zij presenteert hem als een kind van de Verlichting, een rusteloze homo universalis, die na de dood van zijn harteloze moeder zijn burgerlijke bestaan als mijnbouwingenieur opgaf om met het geld van de erfenis zijn droom na te jagen: reizen, zover de wind hem bracht. In gaven de Spanjaarden hem een paspoort voor een expeditie naar Zuid-Amerika. Hij bleef er drie jaar en beschreef zijn avonturen in Ansichten der Natur.
Humboldt hield van de wildernis. Wat door Georges de Buffon omschreven werd als een oord van de verschrikking, het bewijs dat de Nieuwe Wereld inferieur is aan de Oude, was voor Humboldt het ‘Naturgemälde’ van het leven zelve. Hij rekende af met de fysi
Over natuurwetenschappers en hun biografen
Een aparte categorie ‘wetenschap’ kent het Biografieportaal niet. Maar stop die term in de zoekfunctie en hij tovert in een handomdraai Nederlandstalige recensies tevoorschijn van een flink aantal geleerden, gepubliceerd sinds de start van het portaal in De eerste natuurwetenschapper in die reeks is ‘milieuactivist avant la lettre’ Alexander von Humboldt (), in door de Britse historica Andrea Wulf geportretteerd in The invention of nature – in vertaling De uitvinder van de natuur. ‘Schitterend’, vond recensent (en hoofdredacteur van het Biografieportaal) Eric Palmen. Daarin had hij groot gelijk: in Geschiedenis Magazine kwam ik tot eenzelfde oordeel. De laatste Portaal-bèta (op het moment van schrijven van dit artikel) is de dwarse en eigengereide Nederlandse deeltjesfysicus en Nobelprijswinnaar () Martinus Veltman, in geboekstaafd in ‘Verrek, dat is ’t!’ door… Dirk van Delft.
Toen ik februari onder de titel ‘Heike Kamerlingh Onnes en de geleerdenbiografie’ voor De Gids het genre besprak, was mijn ‘onontkoombare conclusie’ dat ‘op de landkaart van de Nederlandstalige professionele geleerdenbiografie de exacte provincie terra incognita is’. Ik was toen net gestart als redacteur wetenschappen bij NRC Handelsblad (zoals d
Alexander von Humboldt () was na Napoleon de bekendste man van zijn tijd. Hij was een fel tegenstander van slavernij, vermeldt Andrea Wulf al op de eerste pagina’s van deze vuistdikke en veel geprezen biografie. Juist in de tijd dat de wetenschappen tot grote bloei kwamen en de wetenschappers op zoek gingen naar algemene natuurwetten, stelde Humboldt dat de natuur met het gevoel moest worden ervaren.
Verbluffend en intimiderend maar ook jaloersmakend om te lezen in welk een razend tempo Alexander von Humboldt zich talloze academische disciplines eigen wist te maken. Jaloersmakend ook is de episode waarin Wulf de kruisbestuiving tussen Humboldt en Goethe beschrijft. Humboldt experimenteerde met dieren maar ook met zijn eigen lichaam en was daarin niet bepaald zachtzinnig. En hij onthield alles wat hij gelezen of bestudeerd had, werkelijk fenomenaal!
Nauwelijks in Venezuela aangekomen, we schrijven , werd Humboldt tot zijn afschuw geconfronteerd met slavernij. Hij werd prompt abolitionist voor het leven. En hier al constateerde hij milieu- en klimaatschade als gevolg van boskap en landbouwtechnieken. Als geen ander realiseerde hij zich dat alles met alles samenhing. Humboldt nam afscheid van de Aristoteliaanse visie dat wat de natuur produceerde omwille van de mens geschiedde.
Biografie
Biografie Semino Rossi
Semino Rossi werd in in Argentinië geboren. In ging hij naar Spanje en kwam via Italie, Frankrijk en Zwitserland tenslotte in Oostenrijk terecht, waar hij in een hotel een contract kreeg aangeboden om daar in de winter als muzikant op te treden, De eerste jaren van zijn carrière verbracht hij in de winter in Oostenrijk en in de zomer in Spanje met steeds wisselende arrangementen.
Semino Rossi groeide op met muziek . Papa Rossi was tango-zanger, zijn mama was een zeer begaafde klassiek opgeleide pianiste. In herinneringen aan zijn jeugd ziet hij dan ook altijd zijn mama achter de piano zitten en zijn papa zong elke thuis avond . Semino kreeg natuurlijk pianoles van zijn eigen moeder. Zijn zeer verdienstelijke gitaarspel heeft Semino zich zelf geleerd. Zijn eerste muzikale successen kreeg hij al heel jong in Argentinië en Mexico. Hij kon met muziek echter pas zijn boterham verdienen toen hij op 23 jarige leeftijd naar Spanje verhuisde. En zelfs toen kon men niet zeggen dat hij in weelde baadde, want zoveel verdiende hij toen nog niet. Semino was in het begin blij dat hij een paar centen verdiende als straatmuzikant, en in hotels en bars kon zingen tegen kost en inwoning.
Na tussenstations in diverse Europese landen, blijft hij vanwege zijn
Vreemd genoeg is de Duitser Alexander von Humboldt in Nederland niet zo beroemd geworden. Toch was hij de grote inspirator voor de veel beroemder geworden Charles Darwin, maar ook van veel andere natuuronderzoekers die na hem kwamen.
Toen hij in in Venezuela was zag hij wat de verwoestende gevolgen waren van de aanleg door de mens van koloniale plantages. Sedertdien zag hij de risico’s van menselijk handelen voor de natuur. De beklimming van de meter hoge Chimborazo in het Andesgebergte maakte hem wereldberoemd. Ook al bereikte hij de top niet, hij ontdekte dat de planten, mossen en bomen die hij zag sterke overeenkomsten vertoonden met de soorten die hij in Europa had gezien. Hij schetste een dwarsdoorsnede van de berg met daarop planten in verschillende zones, vanaf de vallei tot aan de sneeuwgrens.
Zijn ‘Naturgemälde’ legde de basis voor de opvatting dat de natuur een wereldomvattende kracht was, waarin klimaat en locatie allesbepalend waren. Dit radicale gezichtspunt ligt ten grondslag aan ons huidige begrip van het ecosysteem, met klimaatzones op alle continenten. Ook stelde Humboldt als eerste wetenschapper de door de mens veroorzaakte klimaatverandering aan de orde. In Mexico had hij gezien dat vruchtbare grond door roofbouw vernield werd en dat de plaatselijke bevo