Dochter ischa meijer
Ischa Meijer is Connie Palmen ‘afgepakt’: haar woede is begrijpelijk, maar ook een beetje zielig
Ik blijf maar nadenken over de veelbesproken biografie van Ischa Meijer Alles gaat op vroeger terug (Annet Mooij, ). Ik las hem al vóór er heibel van kwam, tussen Annet Mooij en Connie Palmen.
Tot mijn stijgende verbazing kwam er maar geen eind aan de rij vrouwen die Ischa Meijer indertijd (soms bijna letterlijk) versleet. Hij charmeerde ze allemaal het bed of zelfs het huwelijk in, maar verloor vervolgens zijn belangstelling, begon het voormalige object van zijn liefde te treiteren en mishandelen, en vertrok weer, soms met achterlating van zijn halve inboedel en/of een kind, op weg naar een volgend slachtoffer.
Ja, het is moeilijk om al die vrouwen anders te zien dan als slachtoffers. Mooij schrijft er dit over: ‘Wat vrouwen in progressieve, artistieke en journalistieke kringen in de jaren zeventig en tachtig van mannen verdroegen, daar sta je terugblikkend vaak versteld van.’
Inderdaad. Ook uit mijn eigen jeugd in ‘progressieve, artistieke kringen’ herinner ik me louter voetvegen van vrouwen, die hun zuipende, schuinsmarcherende mannen de uitgeputte hand boven het hoofd blijven houden tot de onvermijdelijke scheiding aan toe, en vaak zelfs nog daarna.
Over de auteur
Sch
Literair moddergevecht rond ‘judasbiografie’ is de opmaat tot een veelbelovend biografiejaar
Er woedt een heuse rel in de Nederlandse letteren, een literair moddergevecht. En wel rond Alles gaat op vroeger terug, de biografie die Annet Mooij schreef over journalist en theatermaker Ischa Meijer. Dat boek verscheen al in november, maar vlak voor kerst haalde Connie Palmen fel uit naar Mooij, in een interview met podcastmaker Gijs Groenteman. Volgens Palmen schreef Mooij een boosaardige ‘judasbiografie’: ‘Deze biograaf houdt niet meer van zijn onderwerp. Dan denk ik: dan had je moeten stoppen.’
Palmen was de laatste vriendin van Ischa Meijer, ze schreef een succesvolle roman over hun liefde, I.M., die inmiddels ook is verfilmd. ‘Ischa werd door dit boek van Connie, meer dan hij bij leven ooit geweest was’, schreef Mooij – een vinnig zinnetje. In haar biografie krijgt Palmen slechts een bescheiden plek, als het sluitstuk van een lange rij vriendinnen en minnaressen. Mooij concentreerde zich vooral op het patroon van Meijers tientallen relaties, die altijd begonnen met een hevige verliefdheid en een aandachtbombardement van de charismatische en promiscue Meijer. En die eindigden in malaise, Meijer werd vaak gemeen, in sommige gevallen zelfs wreed en gewelddadig. Mooij noemt P
Het lezen van de biografie van Ischa Meijer door Annet Mooij riep veel gedachten en nagedachtenissen bij me op. Het is een geluk dat Mai Spijkers geld genoeg heeft om maling te hebben aan verongelijkte auteurs, want Connie Palmen heeft bij Prometheus moord en brand lopen schreeuwen om de biografie minstens te dwarsbomen of in elk geval haar draai eraan te geven, zoals ze bijvoorbeeld ook al had gedaan bij de oral history door Gijs Groenteman. Ze kreeg Mooij’s drukproeven wel te zien, maar moest er met haar vingers afblijven. Tot zover het hoofdstuk literaire integriteit.
Jolande Withuis wees in een ingezonden brief in de Vk op de podcast van Gijs Groenteman waarin Palmen weer ongestoord haar razernij mocht spuien over de biografie. Mij heeft het altijd verbaasd dat Gijs twee door mij aan hem vertelde anekdotes niet had opgenomen in zijn boek. Een ervan komt hier straks ter sprake. De andere behelsde de situatie In Utrecht. Ik zei hem dat hij die eens goed moest uitzoeken omdat daar onbekende verhalen lagen te wachten om te worden verteld. Annet Mooij deed haar huiswerk wel zodat we nu weten dat Ischa daar een appartement had gekocht om dichter bij zijn Utrechtse vrienden te zijn, een soort mannengezin voor hem.
‘Connie zei dat ze niet klopten,’ antwoordde Gijs op mijn vraag
Ischa Meijer was een man van tien verdiepingen, zegt zijn biograaf: ‘ontzettend moedig’, maar ook een hork. Beroemd, berucht, geducht en onweerstaanbaar geestig. In het leven van vele vrienden en talloze vriendinnen liet hij een onuitwisbare indruk achter.
In zijn duizelingwekkend veelzijdige loopbaan stonden twee grote liefdes centraal: de journalistiek en het theater. Als interviewer, met een diepgaande interesse in mensen en een feilloos oog voor hun zwakke plekken en blinde vlekken, stuwde hij het genre van het persoonlijk vraaggesprek tot grote hoogte op.
In _Alles gaat op vroeger terug_ beschrijft en doorgrondt Annet Mooij op basis van een groot aantal bronnen Ischa Meijers even creatieve als destructieve leven, dat werd getekend door zijn dramatische gezinsgeschiedenis. Als baby overleefde hij samen met zijn ouders de verschrikkingen van Bergen-Belsen, waarna hij opgroeide in een getraumatiseerd Joods gezin. De onvermijdelijke breuk met zijn ouders bleef in hem schrijnen als een open wond en werd de bron van zijn enorme scheppingsdrang. In deze fraai geschreven en meeslepende biografie wordt het complexe mozaïek dat Ischa Meijer was voor het eerst volledig gelegd.
Je hoeft geen fan te zijn van Ischa Meijer om gegrepen te worden door deze goed geschreven en meesle
Ischa Meijer, een verweesde biografie door Annet Mooij
Alles gaat op vroeger terug luidt de voor de hand liggende titel die Annet Mooij haar biografie van Ischa Meijer gaf. Want ja, alles gaat ook in het geval van Ischa Meijer op vroeger terug. Zijn verleden en vooral dat van zijn ouders maakten Ischa Meijer tot de man, de journalist en de entertainer die hij was. Een verleden dat geen excuus is, maar wel een verklaring vormt voor een getormenteerd leven en de manier waarop Ischa Meijer zich manifesteerde.
Annet Mooij ‘adopteerde’ – zo zegt ze het zelf in haar verantwoording – een boek in wording. Dat boek in wording – er stond nog geen letter op papier, maar er was al wel veel research gedaan – had het vervolg moeten worden op Jaap en Ischa Meijer: een joodse geschiedenis , dat in verscheen. Ischa en Jaap Meijer: een joodse geschiedenis zou het gaan heten. De schrijfster, Eveline Gans, overleed in , het jaar waarin Annet Mooijs biografie van Gisèle d’Ailly–van Waterschoot van der Gracht verscheen. Annet Mooij had dus haar handen vrij en ‘ontfermde’ zich over het onvoltooide project.
Om het bijna onmiddellijk naar haar hand te zetten. In plaats van een dubbelbiografie te schrijven, koos zij al snel voor één hoofdpersoon. Praktisch gezien was dat wellicht een logi