Amalia davis biografi
De Dansende Madonna
EEN VERWEESDE MONDRIAAN TUSSEN VROUWEN EN JAZZ
Door Kester Freriks gepubliceerd 18 september
Stel: je weet niets van het persoonlijke leven van schilder Piet Mondriaan (). Je kent zijn vroegere landschapsschilderijen vol atmosferisch licht en ook zijn latere, fameuze abstracte werken met vlakken in rood, geel, blauw afgebiesd met zwarte lijnen. Misschien blijft het daarbij. Dat hij nacht na nacht danste in de cafés van Laren, en ook Parijs en New York. Dat hij de betaalde liefde prefereerde boven echte liefde, want hij was er als de dood voor dat een vrouw op zijn atelier kwam en zich met zijn werk bemoeide: ‘Vrouwen en kunst, dat gaat niet samen.’ Nu is er de voorstelling vol biografische gegevens, De dansende Madonna door Het Vijfde Bedrijf op tekst en in de regie van Hans van den Boom.
Tekst en regie zijn echter niet het belangrijkste. Mondriaan was een fervent jazzliefhebber die vooral in New York de nieuwste ontwikkelingen volgde. De voorstelling speelt zich af in de voormalige Appelloods aan de Laan van Poot in Den Haag. Jazztrompetist Michael Varekamp met een uitnemend ensemble van piano, contrabas, drums en saxofoon schreef nieuwe composities voor Mondriaan, zoals Composition in Blue, Black & Whit Persoonlijk op mij niks. Behalve dat mijn moeder vertelde dat zij als donkerkleurig kindje vroeger in de klas werd gepest en ik in de jaren 80 weleens bij de douane op Schiphol uit de rij werd gehaald, omdat ik wat donkerder terugkwam van vakantie, heb ik mij kunnen ontwikkelen als mens en leef ik een vrij leven. In mijn werk kom ik in aanraking met moderne slavernij. Het leven van arbeidsimmigranten. Daar vindt veel uitbuiting plaats, van malafide werkgevers tot gewiekste huisbazen. Dit komt vooral omdat mensen de weg naar de juiste instanties niet kennen, niet weten wat hun rechten zijn en ze last hebben van de taalbarrière. Maar dit verschilt met slavernij uit de tijd van mijn voorouders, waarin je een ander mens volledig het recht en zijn menselijkheid ontneemt, hem letterlijk brandmerkt als bezit. Dat is ongeveer alles wat je niet wil, als mens. En dat vind ik ook wel pijnlijk. Ik vind het belangrijk om met mijn kinderen hierover te praten. Elizabeth Stuart blijft fascineren. Literatuurhistoricus Nadine Akkerman dook in haar leven en cultuurhistoricus Anna-Luna Post bespreekt de biografie die daaruit voortkwam: &#;Dit is een door en door feministisch boek. Dat betekent ook dat Akkerman de macht en positie van vrouwen in de vroegmoderne tijd niet bejubelt. Elizabeth was en bleef op cruciale punten afhankelijk van haar man, vader, broer en zoons. Ze was bij vlagen ook koppig, wrokkig en gemeen. Juist door die verschillende kanten te belichten, ontstaat een genuanceerd portret dat Elizabeth dicht op de huid zit.&#; Het was eind maart en ik was bij mijn allereerste academische congres, in het Hilton hotel in New York. Ik had besloten mijn nieuwe, Engelse collega’s die ik de dag ervoor had ontmoet te schaduwen, in de hoop zo de meest interessante papers bij te wonen – zelf kende ik de meeste mensen op het programma niet. Waar mijn nieuwe voorbeelden meestal nog even bleven hangen om wat beleefdheden uit te wisselen als een sessie was afgelopen, maakte iedereen zich nu haastig uit de voeten. Ze wilden een goede plek bemachtigen voor de presentatie waar ze al twee dagen naar uitkeken. Dat bleek terecht. Nadine Akkerman, letterkundige, sprak Eén ding is duidelijk als we naar de uitleencijfers van kijken: als het over romans gaat, dan spant Lucinda Riley de kroon. Alle vijf boeken in de top 5 zijn van Riley, met De liefdesbrief als populairste titel van het jaar. In de categorie informatieve boeken was de biografie van prinses Amalia dit jaar het populairst. Ook De meeste mensen deugen uit haalde opnieuw de top vijf. Jongeren lazen dit jaar vooral spannende boeken, zoals Boy 7, de Hongerspelen en Kansloos. Ook Arjen Lubach scoorde dit jaar hoog bij onze lezers, en het in verfilmde De belofte van Pisa was opnieuw populair. De Waanzinnige Boomhut was dit jaar weer een groot succes onder onze lezers van 9 tot 14 jaar. Verder werden er veel strips gelezen, zoals het dubbel-album van Garfield en de boeken van Dog Man. Onder kinderen tot 9 jaar waren de Zoete Zusjes boeken niet aan te slepen. Ook Bob Popcorn veroverde een plek in de top vijf, en Dolfje Weerwolfje bleek opnieuw een favoriet. Coco kan het! was het prentenboek van het jaar , en in nog steeds razend populair. Verder waren de kleuters helemaal weg van de reeksen Agent e In werd naar mijn weten de allereerste poging ondernomen om een algemeen beeld te schetsen van de geschiedenis van de vrouw in de Nederlandse geschiedenis. Het was het jaar van de Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid in Den Haag. De Historische Afdeeling, gehuisvest in een apart gebouwtje van twaalf bij zeven meter, wilde volgens de catalogus een beeld geven van ‘ het Godsdienstig, Huiselijk en Maatschappelijk leven der Nederlandsche vrouw tot , terwijl ook de vrouw in beroep en bedrijf niet vergeten is.’Ga naar eind1. Niet minder dan objecten waren tentoongesteld. Vooral in de rubriek Huiselijk leven was werkelijk van alles te zien, variërend van buideltassen en reticules tot beddegoed en koffiekannen. De rubriek over het Maatschappelijk leven, die vooral portretten en archiefstukken bevatte, was het meest divers, en daarom in subrubrieken onderverdeeld: gravinnen, landvoogdessen, oranjevorstinnen, moeders van bekende Nederlanders (onder andere de moeder van Rembrandt, door hemzelf geëtst), vrouwen van bekende Nederlanders (bijvoorbeeld Maria van Reigersberch, maar ook de weduwe van Piet Hein en de vrouw van Fra Het verhaal van Jim: 'Wie zijn wij?'
Een gewone, grootse, complexe vrouw: een nieuw portret van Elizabeth Stuart
Top 5 Romans
Top 5 Informatieve boeken
Top 5 Young Adult
Top 5 Metropolis
Top 5 Wegisweg
Top 5 Torteltuin (kleuter)
‘Een nieuw studieveld’
Vrouwengeschiedenis, interdisciplinariteit en de Nederlandse zeventiende eeuw
Els Kloek